Nöbetçi Eczaneler
Mühendislikte Yeni Dönem: Sistemler Artık Öğreniyor, Karar Veriyor, Kendini Optimize Ediyor.
Yapay zekâ teknolojileri, mühendislik disiplinlerini yeniden şekillendiriyor. EYOPAN kurucu ortakları Uğur Doğan ve Barış Demir’e göre, otomasyonla birleşen yapay zekâ; üretimden tasarıma, bakım süreçlerinden kalite kontrolüne kadar birçok alanda devrim yaratıyor.
21. yüzyılın teknolojik dönüşümünde en büyük sıçrama, yapay zekânın mühendislik süreçlerine entegre edilmesiyle yaşanıyor. Elektrik-Elektronik Mühendisi Uğur Doğan ve Mekatronik Mühendisi Barış Demir, kurucu ortakları oldukları EYOPAN (Elektrik-Yazılım-Otomasyon-Pano) çatısı altında, mühendislikte yaşanan bu dönüşümü değerlendirdi.
Doğan ve Demir’e göre yapay zekâ, otomasyonu klasik anlamının ötesine taşıyor. Artık sistemler yalnızca komutlara göre çalışmıyor; öğreniyor, karar veriyor ve kendini geliştirebiliyor. Örneğin üretim hatlarında kullanılan yapay zekâ destekli sensörler, olası arızaları önceden tespit ederek duruşları önlüyor; bu da hem zaman hem de maliyet açısından ciddi avantaj sağlıyor.
DÖNÜŞÜM SADECE TEKNOLOJİK DEĞİL,MESLEKİ DE …
Yapay zekânın mühendislikte yarattığı katma değer sadece üretim süreçleriyle sınırlı değil. EYOPAN kurucuları, bu teknolojinin mühendislik mesleklerinin doğasını da dönüştürdüğüne dikkat çekiyor:
Makine mühendisleri, artık yalnızca mekanik sistemlerle değil, bu sistemlere entegre edilen algoritmalarla da ilgilenmek zorunda.
Elektrik-elektronik mühendisleri, donanımlarla birlikte yapay zekâ sistemleri de geliştiriyor.
İnşaat mühendisleri, bina izleme sistemlerinden gelen verilerle risk analizi yapabiliyor.
Yazılım mühendisleri ise yalnızca yazılım geliştirmekle kalmıyor, aynı zamanda yapay zekâ algoritmalarını eğitmekle de görevli.
Disiplinler arası çalışmanın ve veri okuryazarlığının, yeni nesil mühendislikte temel yetkinlikler hâline geldiği vurgulanıyor.
VERİMLİLİKTE %17 ARTIŞ, MALİYETLERDE DÜŞÜŞ
TÜİK’in 2024 yılı sonunda yayımladığı verilere göre, Türkiye’de dijital otomasyon uygulamaları sanayi sektöründe %17 oranında verimlilik artışı sağladı. Yapay zekâ tabanlı otomasyon sistemlerine yatırım yapan firmaların %63’ü ise ilk yıl içerisinde üretim maliyetlerini düşürdü.
GELECEĞİN MÜHENDİSLİĞİ: OTONOM SİSTEMLER VE DİJİTAL İKİZLER
Doğan ve Demir’e göre mühendislik, yakın gelecekte otonom hale gelen sistemlerle daha da ileri bir boyuta taşınacak. Şu anda prototip aşamasında olan “kendi kendine mühendislik çözümü sunabilen sistemler”in yaygınlaşması bekleniyor.
Öte yandan, yapay zekâ ile geliştirilen “dijital ikiz” teknolojisi sayesinde bir fabrikanın ya da ürünün sanal kopyası üzerinden senaryolar test ediliyor, tasarımın sınırları zorlanıyor. Bu da mühendislikte hatasız üretimin ve sürekli optimizasyonun önünü açıyor.
YENİ NESİL MÜHENDİSİLİK: GELECEĞE HAZIR OLMAK
Yapay zekâ destekli mühendislik, daha verimli, daha sürdürülebilir ve daha hızlı sistemlerin yolunu açıyor. Ancak bu dönüşüm, klasik mühendislik eğitimlerinin ötesinde yeni becerileri de zorunlu kılıyor. EYOPAN kurucuları bu konuda net:
“Yeni nesil mühendislik artık sadece teknik bilgiyle değil; algoritma bilgisi, veri analizi yeteneği ve yapay zekâ okuryazarlığıyla mümkün olacak.”
Begen Medya: Seher Ulutaş