Bal, dünya genelinde en kolay taklit edilen, ancak en zor analiz edilebilen gıda ürünleri arasında yer alıyor. Uzman Diyetisyen Selahattin Dönmez, doğal balı anlamanın yollarını ve tüketicilerin dikkat etmesi gereken noktaları açıkladı.
TADINA VE KOKUSUNA BAKMAK YETERLİ DEĞİL
Balın cinsi, üretim yöntemi ya da ambalaj şekli ne olursa olsun; içeriğinde katkı olup olmadığını, pestisit veya şeker şurubu gibi maddelerle tağşiş edilip edilmediğini anlamanın tek yolu laboratuvar analizidir. Dönmez’e göre; doğal bal ne tadılarak ne de koklanarak anlaşılabilir.
> “Doğal bala hiçbir katkı yapılamaz, içeriğinden hiçbir şey çıkarılamaz. Ancak piyasadaki birçok bal, yüksek fruktozlu mısır şurubu ile karıştırılmış olabilir ya da arılar zirai ilaç kalıntısı içeren bitkilerden nektar toplamış olabilir. Tüm bu olasılıkları tespit etmenin tek yolu analizdir,” diyor Dönmez.
GÜVENİLİR MARKALARDAN ŞAŞMAYIN
Doğallık ve kalite güvencesi için, ambalajlı ve analiz edilmiş ürünlerin tercih edilmesi gerektiğini vurgulayan Dönmez, yüksek teknolojiye sahip akredite laboratuvarlarda yapılan testlerin bu konuda belirleyici olduğunu ifade etti.
KRİSTALLEŞEN BALIN BOZULDUĞUNU GÖSTERMEZ
Doğal bal, mikrobiyolojik olarak bozulmayan bir ürün olduğu için özel saklama koşullarına ihtiyaç duymaz. Oda sıcaklığında ve doğrudan güneş ışığından uzakta muhafaza edilmesi yeterlidir.
Özellikle saf ve doğal ballar zamanla kristalleşebilir. Bu durum tüketiciler tarafından çoğu zaman bozulma olarak algılansa da, aslında balın doğal olduğuna işarettir.
> “Glikoz oranı yüksek olan çiçek balları, çam ballarına göre daha hızlı kristalleşir. Bu tamamen doğal bir süreçtir ve endişe edilecek bir durum değildir,” açıklamasında bulundu.
KRİSTALLEŞEN BAL NASIL TÜKETİLMELİ?
Kristalleşmiş bal doğrudan tüketilebildiği gibi, istenirse benmari usulü ısıtılarak tekrar akışkan hale getirilebilir. Ancak ısıtma işlemi sırasında balın besin değerlerinin zarar görmemesi için kontrollü ısıtma yapılmalıdır.
> “Kısa sürede ısıtıp, kısa sürede soğutmak gerekir. Yüksek sıcaklık ve uzun süreli ısıtma, balın kalitesini düşürür. Tüm gıdalarda olduğu gibi, balda da sıcaklık kontrolü kalite korunumu açısından çok önemlidir,” dedi.
Sonuç olarak, bal alırken tadına, kokusuna ya da kıvamına güvenmek yerine; analiz edilmiş, güvenilir markaların ürünlerini tercih etmek sağlık açısından büyük önem taşıyor. Doğru saklama yöntemleriyle balın raf ömrü uzatılabilir, besin değerleri korunabilir.