ABD Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), 2030 yılına kadar Ay yüzeyine 100 kilovat gücünde bir nükleer fisyon reaktörü kurmayı hedefliyor. Plan, Ay’da kalıcı insan varlığını mümkün kılmak ve gelecekteki uzay görevleri için sürdürülebilir enerji altyapısı oluşturmak amacıyla geliştiriliyor.
NASA’nın geçici yöneticisi Sean Duffy’nin liderliğinde hız kazanan proje, Çin ve Rusya’nın Ay’a yönelik artan nükleer enerji yatırımlarıyla rekabet içinde ilerliyor. NASA, ABD Enerji Bakanlığı (DOE) iş birliğiyle geliştireceği sistemin 2029-2030 yıllarında Ay’a gönderilmesini ve kurulmasını amaçlıyor.
“Uzayda uzun süreli yaşam ve araştırmalar için güvenilir ve güçlü enerji kaynaklarına ihtiyaç var. Ay’daki nükleer reaktör, bu yolda atılan kritik bir adım olacak,” diyen Duffy, sistemin aynı zamanda Mars görevlerinin altyapısını oluşturabileceğine de dikkat çekti.
Reaktör, yaklaşık 30-40 evin elektrik ihtiyacını 10 yıl boyunca karşılayabilecek kapasitede olacak. Sistem, aşırı sıcaklık farkları ve uzun geceler nedeniyle güneş enerjisinin yetersiz kaldığı Ay koşullarında sürekli enerji sağlayacak.
NASA daha önce 2022 yılında 40 kilovat sınıfında bir reaktör için tasarım süreci başlatmıştı. Ancak son gelişmeler doğrultusunda hedef büyütülerek 100 kilovat gücünde daha gelişmiş bir sistemin daha erken bir tarihte hazır olması planlanıyor.
Öte yandan Çin ve Rusya’nın da 2033-2035 yıllarında Ay’a benzer nükleer sistemler kurma hazırlığında olduğu biliniyor. ABD’nin bu projeyi hızlandırma kararı, uzaydaki güç dengesinin geleceği açısından da önem taşıyor.
NASA, sistemin Ay’a taşınması, kurulumu ve güvenliğiyle ilgili çalışmalarını sürdürürken, özel sektör ve üniversitelerle de iş birliği yaparak teknolojik altyapıyı güçlendirmeyi hedefliyor.