5 Ekim

1502 – Kristof Kolomb, Amerika’ya 4. yolculuğunda Kosta Rika’yı keşfetti.

1526 – Beçne Meydan Muharebesi, Osmanlı zaferiyle sonuçlandı.

1550 – Şili’de İspanyol konkistador Pedro de Valdivia tarafından Concepción şehri kuruldu.

1632 – Rusya Çarlığı, Sibir Hanlığı’nı (bugünkü Yakutistan) tamamen işgal etti.

1789 – Çoğu kadın 5 bini aşkın Fransız, kıtlığı protesto için Versailles Sarayı’na yürüdü ve Kral XVI. Louis’yi Paris’e taşınmaya zorladı.

1864 – Hindistan’daki Kalküta şehrinde siklon: 60.000 ölü.

1877 – Nimipu kabilesi şefi Joseph’in teslim olmasıyla ABD’nin kuzeybatısındaki kızılderili direnişi sona erdi.

1892 – Red Kit’teki Dalton kardeşlere ilham olan Dalton çetesi, Kansas’taki banka soygunlarında öldürüldü.

1896 – Alman fizikçi Wilhelm Roentgen’in yeni bir radyasyon çeşidi (bugünkü bilinen adıyla x ray) bulduğu açıklandı.

1908 – Bulgaristan, Osmanlı İmparatorluğu’ndan bağımsızlığını ilan etti.

1908 – Osmanlı Devleti Bosna ve Hersek’i kaybetti. Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Osmanlı idaresindeki Bosna-Hersek’i ilhak ettiğini açıkladı.

1910 – Portekiz’de Cumhuriyet ilan edildi.

1911 – İtalyan kuvvetleri Trablusgarp’ın sahil şeridini ele geçirdi.

1915 – Bulgaristan İttifak Devletlerinin yanında I. Dünya Savaşı’na girdi.

1921 – İngiltere’de Uluslararası Yazarlar Birliği PEN kuruldu.

1925 – İlk Cumhuriyet Altını İstanbul Darphanesinde basıldı ve Mustafa Kemal Paşa’ya gönderildi.

1926 – İstanbul Boğazı’nda trenler için vapur seferleri başlatıldı.

1930 – Dünyanın en büyük hava gemisi İngiliz R 101 zeplini Fransa’da düştü ve 48 kişi hayatını yitirdi.

1931 – Başbakan İnönü ile Dışişleri Bakanı Aras’ın Yunanistan ziyaretleri sırasında, 1930 Türk-Yunan Dostluk Antlaşması yürürlüğe konuldu.

1938 – Nazi Almanyası, Yahudilere ait pasaportların iptal edildiğini duyurdu.

1944 – Fransa’da yapılan yasa değişikliğiyle kadınlara seçme ve seçilme hakkı verildi

1945 – Hollywood set işçilerinin grevinde Warner Bros’ta çıkan olaylarda (Kara Cuma) 40 gösterici yaralandı.

1947 – Atina’da yapılan Akdeniz Atletizm Yarışmaları’nda Türkiye birinci oldu.

1947 – Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı sonucu lağvedilen Komintern’in devamı olarak komünist partiler SBKP (B) önderliğinde Kominform’u kurdu.

1948 – Türkmenistan’ın Aşkabat şehrindeki büyük depremde 110.000 kişi hayatını yitirdi.

1952 – 1939’dan beri ilk ve Stalin’in katıldığı son Sovyetler Birliği Komünist Partisi kongresi başladı.

1953 – Türkiye, BM Güvenlik Konseyi’ne 40 oyla geçici üye seçildi.

1958 – Fransa’da 5. Cumhuriyet ilan edildi ve Charles de Gaulle Cumhurbaşkanı seçildi.

1960 – Güney Afrika’da düzenlenen referandumda Cumhuriyet rejimine geçilmesi kabul edildi.

1975 – Türk siyasetçi ve TBMM 5. Dönem Samsun Milletvekili,  İstiklal Madalyası sahibi Ali Tunalı, bugün öldü. (d. 1890)

1979 – İçişleri Bakanı Hasan Fehmi Güneş, bir aşk skandalı sonucu Hükümet’ten istifa etti.

1979 – Filistin Kurtuluş Örgütü lideri Yaser Arafat, Ankara’ya geldi; FKÖ temsilciliği açıldı.

1988 – Şili’de Pinochet, Başkanlığının uzatılması için yapılan referandumu kaybetti.

1988 – Cezayir’de halk isyanı patlak verdi.

1989 – Dalai Lama, Nobel Barış Ödülü’nü aldı.

1991 – İlk resmi Linux sürümü (0.02) Linus Torvalds tarafından duyuruldu.

1991 – Sovyetler Birliği, tarihinde ilk kez IMF ile iş birliği anlaşması yaptı.

1994 – UNESCO tarafından 1994 yılında 5 Ekim günü Dünya Öğretmenler Günü olarak kabul edildi. Öğretmenler Günü, dünyanın eğitimcilerini takdir etme, değerlendirme ve geliştirmeye odaklanmayı ve öğretmenler ve öğretimle ilgili konuları değerlendirme fırsatı sağlamayı amaçlamaktadır.

1997 – 34. Altın Portakal Film Festivali sonuçlandı. En iyi film ödülünü, Ferzan Özpetek’in yönettiği Hamam filmi aldı.

1999 – Muğla’nın Marmaris ilçesinde Richter ölçeğine göre 6.2 büyüklüğündeki depremde 100’e yakın kişi yaralandı.

2000 – Belgrad’daki kitlesel gösteriler sonucu Slobodan Milošević Devlet Başkanlığından istifa etmek zorunda kaldı.

2003 – Rus yanlısı Ahmet Kadirov Çeçenistan’ın ilk Devlet Başkanı seçildi.

2011 – Amerikalı bilgisayar girişimcisi ve Apple şirketinin kurucu ortaklarından olan Steve Jobs, pankreas kanseri hastalığından yaşamını yitirdi. (d. 1955)

2020 – Nobel Tıp Ödülü, Hepatit C virüsüne yaptıkları keşiflerle önemli katkıda bulunan Harvey J. Alter, Michael Houghton ve Charles M. Rice’a verildi.

2021 – Bu yılki ödül 3 bilim insanı arasında paylaşıldı. 2021 Nobel Fizik Ödülü’nü “karmaşık fiziksel sistemleri anlamamıza çığır açan katkıları için” Syukuro Manabe, Klaus Hasselmann ve Giorgio Parisi kazandı.

2023 – Nobel Edebiyat Ödülü’nü Norveçli yazar Jon Fosse kazandı. İsveç kraliyet Bilim Akademisi, Norveçli yazar Jon Fosse’nin “Söylenemeyeni dile getiren yenilikçi oyunları ve düzyazıları için “Nobel Edebiyat Ödülü”ne layık görüldüğünü açıkladı.